चीन, जुन द्रुत आर्थिक वृद्धि र शहरी आधुनिकीकरणका लागि परिचित छ, अहिले एक गम्भीर संकटको सामना गर्दैछ—घरबारविहीनता। यो समस्या युवादेखि वृद्धसम्म फैलिएको छ। बेइजिङ, तियानजिन, यिउ, सांघाई, ग्वाङ्झाउ, शेन्जेन, चेङ्दु, वुहान, डोङगुआन र चोङकिङजस्ता प्रमुख शहरहरूमा हजारौं मानिसहरू पुलमुनि, फुटपाथ, पार्क र पसलका ग्यालरीमा रात बिताउन बाध्य छन्। स्थायी आवासबाट वञ्चित यी व्यक्तिहरू न्यून स्रोत र अस्पष्ट भविष्यबीच जीवनयापन गर्न संघर्षरत छन्।

विशेषतः, आफ्नो गृहनगर छाडेर अवसरको खोजीमा शहर आएका युवाहरूबीच अस्थिरता र असुरक्षा झनै तीव्र गतिमा फैलिएको देखिन्छ। यो बढ्दो घरबारविहीनता न केवल व्यक्तिगत पीडाको कारण बनेको छ, तर देशको समग्र सामाजिक र आर्थिक स्थायित्वमा समेत गहिरो असर पारिरहेको छ।

चीनमा घरबारविहीनता बढ्नुमा विभिन्न कारणहरू छन्। ग्रामीण र शहरी क्षेत्रबीचको आर्थिक असमानता तीव्र बन्दै गएको छ, जसले धेरैलाई राम्रो जीवनको खोजीमा शहरहरूतर्फ पलायन गराएको छ। तर, शहरी जीवनको महँगी, विशेषतः आवास भाडाको अत्यधिक वृद्धि, न्यून आम्दानी भएका कामदारहरूका लागि असह्य बन्दै गएको छ। रोजगारी पाउन गाह्रो हुँदै जाँदा वा कमाइ मुद्रास्फीतिसँग मेल नखाँदा, धेरैले स्थायी आवास गुमाएका छन्।

यसबाहेक, बेरोजगारी, रोजगारी बजारको अस्थिरता, तथा स्वचालन र औद्योगिक संरचनामा आएको परिवर्तनका कारण विशेषतः नयाँ स्नातक युवाहरू रोजगारी पाउन असमर्थ छन्। आर्थिक दबाबका कारण उनीहरू घरभाडा तिर्न नसक्ने अवस्थामा पुगेका छन्, जसले अन्ततः उनीहरूलाई सडकमा पुर्‍याउँछ।

द्रुत शहरीकरणले शहरहरूलाई आर्थिक केन्द्र बनाएको भए पनि, शहरी अवसरहरू सबैका लागि साकार हुने गरेका छैनन्। शहर आएका आप्रवासीहरू कम तलबका अस्थायी काममा अड्किन्छन्, जहाँ उनीहरूले जीवनयापनका लागि संघर्ष गर्नुपर्छ। घरजग्गाको मूल्य वृद्धिले पनि सामान्य आवासको पहुँचबाट धेरैलाई बाहिर राखेको छ।

घरबारविहीन जनसंख्याको एक ठूलो हिस्सा वृद्ध नागरिकहरू हुन्, जो पेन्सन वा पारिवारिक सहयोगविना जीवन बिताइरहेका छन्। अर्कोतर्फ, युवाहरू पनि प्रतिस्पर्धी रोजगार बजार र आर्थिक दबाबका कारण घरबारविहीन बन्दै गएका छन्। यो अवस्था विशेष गरी मानसिक स्वास्थ्यमा गहिरो असर पारिरहेको छ।

बढ्दो घरबारविहीनता विशेषतः युवाहरूमा मनोवैज्ञानिक संकट निम्त्याउँदैछ। निराशा, चिन्ता, अनिश्चितता र असफलताको भावना उनीहरूमा तीव्र छ। आकांक्षाले भरिएका शहरहरूमा पुगे पनि त्यहाँका कठोर वास्तविकताले उनीहरूलाई गरिबी र सामाजिक बहिष्कारमा पुर्‍याउँछ। स्थायी जागिर र सुरक्षित आवासको अभावले डिप्रेसन, तनाव र आत्महत्यासम्मका विचार उत्पन्न गराउँछ।

सामाजिक सहयोग प्रणालीको अभावले उनीहरूको पीडालाई अझै चर्काएको छ। जब तिनीहरूलाई राज्य वा समुदायबाट सहयोग मिल्दैन, उनीहरू झनै अलग र असहाय महसुस गर्छन्। यसले गरिबी, सामाजिक बहिष्कार र भावनात्मक संकटको चक्रलाई निरन्तरता दिन्छ।

घरबारविहीनता केवल सामाजिक वा मानवीय मुद्दा होइन, यो एक गहिरो आर्थिक चुनौती हो। आवास अभावले उपभोक्ता खर्च घटाउँछ, जसले आर्थिक वृद्धिमा प्रत्यक्ष असर पार्छ। कमजोर र असुरक्षित कार्यबलले उत्पादकत्व घटाउँछ। जब मानिसहरू आधारभूत आवश्यकता—आवास, खाना, स्वास्थ्य सेवाबाट वञ्चित हुन्छन्, उनीहरू श्रम बजारमा सहभागी हुन सक्दैनन्।

साथै, घरबारविहीन जनसंख्या बढ्दै जाँदा स्थानीय सरकारहरूमा आश्रय, खाद्यान्न तथा स्वास्थ्य सहयोगका क्षेत्रमा वित्तीय दबाब पनि बढ्दै जान्छ। यो अवस्था दीर्घकालीन रूपमा सामाजिक असन्तोष र आर्थिक अस्थिरताको कारक बन्न सक्छ।

यो संकट समाधान गर्न बहुआयामिक दृष्टिकोण आवश्यक छ। सरकारले कम आय भएका वर्गका लागि किफायती आवास कार्यक्रम विस्तार गर्नुपर्छ। भाडा नियन्त्रण र आवास नीतिहरू सुधार गरी सबैका लागि पहुँच योग्य बनाइनुपर्छ।

युवाहरूका लागि रोजगारी सिर्जना, तलब स्थिरता र सीप विकास कार्यक्रमहरू आवश्यक छन्। साथै, घरबारविहीनताबाट प्रभावित व्यक्तिहरूका लागि मानसिक स्वास्थ्य सहयोग र सामाजिक कल्याण कार्यक्रमहरू एकीकृत गरिनुपर्छ। परामर्श, वित्तीय सहायता, र व्यावसायिक प्रशिक्षणले उनीहरूलाई समाजमा पुनः एकीकृत गराउन मद्दत पुर्‍याउन सक्छ।

चीनमा बढ्दो घरबारविहीनताको संकटले नीति निर्मातादेखि समग्र समाजलाई नै गम्भीर चुनौती दिएको छ। यदि समयमै समाधान नगरिएमा, यसले दीर्घकालीन रूपमा आर्थिक, सामाजिक र मानवीय संकट निम्त्याउनेछ। विशेषतः, सुरक्षित भविष्यविनाका युवाहरूको व्यथा र पीडाले तत्काल हस्तक्षेपको आवश्यकता औंल्याउँछ।

राष्ट्रको समृद्धि आफ्ना नागरिकको जीवनस्तरको मूल्यमा हुनु हुँदैन। किफायती आवास, स्थिर रोजगार र सामाजिक सहयोग प्रणालीको सुनिश्चिततामार्फत मात्र चीनले यो संकटमाथि विजय हासिल गर्न सक्छ र घरबारविहीनता उस्को शहरी परिदृश्यको स्थायी विशेषता बन्नबाट जोगाउन सक्छ।