विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लुएचओ) ले चीनको आधिकारिक रूपमा सार्वजनिक गरिएको कोभिड–१९ मृतक संख्या अत्यन्तै कम मूल्याङ्कन गरिएको भन्दै गम्भीर चिन्ता व्यक्त गरेको छ। यो संकट विशेषगरी ग्रामीण क्षेत्रमा झनै गहिरिएको देखिन्छ, जहाँ स्वास्थ्य सेवा र चिकित्सकीय स्रोतहरूको ठूलो अभाव छ।

शान्सी प्रान्तबाट प्राप्त रिपोर्टहरूका अनुसार कफिन निर्माताहरू अति व्यस्त छन्, र केही गाउँहरूमा त कफिन नै अभावमा परेका छन्। अन्त्येष्टि स्थलहरू र शवदाह गृहहरूमा अत्यधिक चाप परेकाले मृतकको अन्त्येष्टि गर्न परिवारहरूले दिनौं कुर्नु परेको अवस्था देखिएको छ।

उत्तरी शान्सीको सिन्झाउमा कफिन बनाउने सीपयुक्त शिल्पकारहरूले आफूहरूलाई थाक्न समेत फुर्सद नभएको बताएका छन्। एक गाउँलेले पत्रकारलाई भनेका छन्, “कहिलेकाहीं कफिनहरू पूरै बिक्री भइसकेका हुन्छन्।” अन्त्येष्टि उद्योगमा संलग्न कर्मचारीहरूका अनुसार दफन तथा अन्त्येष्टि सजावटको माग अघिल्ला वर्षहरूको तुलनामा दोब्बर वा तेब्बर भएको छ।

चलिरहेको यो संकटले चीनको आर्थिक समस्यालाई झनै तीव्र बनाएको छ। व्यापक बिरामी र मृत्युका कारण व्यवसायहरू श्रमिक अभावको सामना गरिरहेका छन् भने उपभोक्ता खर्च घटिरहेको छ। तर, यतिबेला अन्त्येष्टि उद्योग भने तीव्र गतिमा फस्टाएको छ, नयाँ शवदाह गृहहरू खोलिँदै छन् र पुरानाहरू क्षमताभन्दा बढी सञ्चालनमा छन्।

साथै, सरकारले पारदर्शिताको कमी देखाएको भन्दै जनताबीच असन्तुष्टि र आक्रोश बढ्दो छ। धेरै नागरिकहरू विश्वास गर्छन् कि बिना पर्याप्त तयारी, एकाएक शून्य–कोभिड नीति अन्त्य गर्ने चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टी (सीसीपी) को निर्णयले अहिलेको संकट जन्माएको हो। संकटको वास्तविकता स्वीकार्न सरकार अनिच्छुक देखिनु र तथ्याङ्कहरू दबाइनुले जनताको विश्वासमा गहिरो चोट पुगेको छ। सामाजिक सञ्जालमा नागरिकहरूले आफैंले देखेका वा भोगेका घटनाहरू सार्वजनिक गर्न थालेका छन्।

चीनमा बिग्रँदो कोभिड–१९ संकटले गलत सूचना र कमजोर जनस्वास्थ्य नीति कत्तिको खतरनाक हुन सक्छ भन्ने कुराको ज्वलन्त उदाहरण प्रस्तुत गरेको छ। अचानक मृत्युको संख्यामा बढोत्तरी, भरिएका अस्पतालहरू, र कफिनको अभावले चिनियाँ जनजीवनमा व्यापक विपद् उत्पन्न भएको चित्र प्रस्तुत गर्छ। सरकारद्वारा तथ्य लुकाइरहँदा महामारीको वास्तविक स्थिति अझै अनिश्चित नै रहेको छ।

आगामी महिनाहरू चीनले यो संकट नियन्त्रणमा लिन सक्छ कि सक्दैन भन्ने कुरा निर्णायक हुनेछ। तर अहिलेका लागि, सामाजिक सञ्जालमा आफ्ना अनुभवहरू बाँडिरहेका नागरिकहरूको आवाजले महामारीको मानवीय मूल्यबारे गहिरो स्मरण गराइरहेको छ।